مد لازممد در موارد سکون ذاتی واقع پس از حرف مد را مد لازم گویند. ۱ - تعریفمد لازم از اقسام مد فرعی یا غیرطبیعی و در جایی است که سبب مد سکون ذاتی باشد و پس از حرف مد قرار گیرد و هر دو در یک کلمه باشند؛ مانند: آلان، حاج و دابة. سکون ذاتی آن است که همیشه جزء کلمه بوده و ثابت باشد (مانند کلمات یاد شده) و در مقابل سکون عارضی است که به واسطه وقف در کلمه ایجاد می‌شود. در مد لازم، میزان کشش را شش حرکت گفته‌اند. ۲ - انواع مد لازممد لازم را بر چهار گونه برشمرده‌اند: ۱. مد لازم حرفی مخفف : ن (نون)، ق (قاف)؛ ۲. مد لازم حرفی مثقل : الم (الف، ل، م)؛ ۳. مد لازم کلمی مخفف : آلان؛ ۴. مد لازم کلمی مثقل : دآبة. [۱]
محیسن، محمدسالم، الرائد فی تجوید القرآن، ص۲۴.
[۲]
حبیبی، ابوطالب، آموزش تجوید، ص۵۸.
[۳]
صبره، علی، العقد الفرید فی فن التجوید، ص۱۰۶.
[۴]
جمعی از محققان، التجوید، ص۴۱.
[۵]
موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص ۱۰۴-۱۰۶.
[۶]
بیگلری، حسن، سر البیان فی علوم القرآن، ص ۱۸۰-۱۸۱.
[۷]
قمحاوی، محمدصادق، البرهان فی تجوید القرآن، ص ۶۹-۷۲.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «مد لازم». |